De Flatcoated Retriever is beslist niet het oudste Retriever ras, die eer komen de Labrador Retriever en de Curly Coat Retriever toe.
Jagers kruisten verscheidene rassen tot dat ze een jachthond hadden die hun voldeed.
Zo ontstond ook de Flatcoated Retriever in het begin van de 19e eeuw.
In 1914 schreef Mr Eley in zijn boek “The History of Retrievers” dat naar zijn mening, alles wijst naar de “retrieving setter” als grondlegger van de Flatcoated Retriever( of Wavy Coated zoals het ras voor het eerst bekend stond in 1850).
Omdat men meer behoefte had naar kracht, vooral in het water, werden ze gekruist met een kleine “Newfoundland hond” die de St John’s hond werd genoemd. Deze St John’s hond werd voor het eerst in Engeland gebracht via schepen in begin 1800.
Met als resultaat van deze kruisingen tussen de St John’s hond en Setter & Collie achtige honden is de Flatcoated Retriever ontstaan. De eerste Flatcoats vertoonden vaak Black en Tan kleuren, geërfd van zijn voorvaders, maar al gauw was het zo dat “zwart” de acceptabele kleur moest zijn.
In 1870 heeft Mr. Bond Moore veel invloed gehad met betrekking tot het type.
De Flatcoated Retriever werd een ras met zoveel kwaliteiten dat het de meest populaire retriever werd tot aan de Eerste Wereldoorlog. Het waren de hoogtijdagen van deze dual-purpose hond, die goed presteerde in het jachtveld en vanwege zijn elegante uiterlijk zeer gewaardeerd werd in de showring.
Tijdens de Tweede Wereld Oorlog was het ras bijna uitgestorven. Enkele fokkers ( o.a Dr.Nancy Laughton met de Claverdon kennel), gingen verder onder moeilijke omstandigheden, het is aan hen te danken dat dit ras niet is uitgestorven. Ook kwam er concurrentie van de Labrador Retriever in het jachtveld, die door de jagers specifiek op dit ene aspect gefokt werd, waardoor er een opsplitsing kwam in show- en werklijnen, die qua uiterlijk niet meer op elkaar leken. Het waren vooral de jachtopzieners, zoals o.a Collin Wells, die trouw bleven aan de Flatcoated Retriever en het dual-purpose karakter niet wilden laten verloren gaan. Na WO II hielpen zij mee de populatie weer uit te breiden. Vanaf de jaren ’50 nam het aantal Flatcoated Retrievers weer toe en ontstonden er heel wat nieuwe kennels.